«Το Ξυπόλητο τάγμα», του
Γκρεγκ Τάλλας, 1954.
Πρώτο βραβείο («Χρυσή Δάφνη»), στο Διεθνές
Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Εδιμβούργου. Άλλες πληροφορίες στον ιστότοπο της
Ταινιοθήκης της Ελλάδος. http://www.tainiothiki.gr/v2/filmography/view/3/2536
Πρόκειται
για την αληθινή ιστορία 160 παιδιών, που
διώχτηκαν από τα ορφανοτροφεία της Θεσσαλονίκης από τους Ναζί κατακτητές στα
χρόνια της κατοχής. Τα παιδιά οργανώθηκαν
σαν μυστικός «στρατός» που έκλεβε από
τους Γερμανούς και τους μαυραγορίτες για να συντηρεί τα μέλη του αλλά και όσους
ακόμα μπορούσε. Τα παιδιά αυτά έμειναν στην ιστορία σαν σαλταδόροι.
«Το
Αγόρι με τη Ριγέ Πιτζάμα», του Μαρκ Χέρμαν, 2008. ΄
Στα
ελληνικά κυκλοφορεί και ως «Το αγόρι πίσω από το συρματόπλεγμα».
Ο ναζισμός ιδωμένος με
τα μάτια ενός 8χρονου αγοριού, γιου του Διοικητή του Άουσβιτς. Το παιδί
αναπτύσσει κρυφά μια δυνατή φιλία μ’ ένα έγκλειστο συνομήλικο του αγόρι,
εβραιόπουλο. Τα δυο παιδιά συναντιούνται κρυφά, καθημερινά, με το συρματόπλεγμα
ανάμεσά τους, ερμηνεύοντας τον κόσμο και τις πιο σκληρές όψεις της
πραγματικότητας με το δικό τους τρόπο.
«Ο Ντούτσε αφηγείται», του Σταμάτη Πολενάκη, 1945.
Η πρώτη ελληνική ταινία κινουμένων σχεδίων.
Ο Σταμάτη Πολενάκης έφτιαξε τα σκίτσα το
1942, τα γυρίσματα έγιναν το 1945. Ο Ντούτσε
αφηγείται στην Ιστορία τα κατορθώματά του, αλλά η πραγματικότητα, όπως
εμφανίζεται στην οθόνη, τον διαψεύδει.
«Η ζωή είναι ωραία», του Ρομπέρτο Μπενίνι, 1997.
Μεγάλο
Ειδικό Bραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Kανών.
«Φιλιά εις τα παιδιά», του Βασίλη Λουλέ,
2011. Ντοκιμαντέρ.
Βραβεύτηκε στα φεστιβάλ Ολυμπίας και Χαλκίδας
Αφήγηση, σε αρκετά σημεία
δραματοποιημένη, πέντε Ελλήνων Εβραίων,
που ως παιδιά στην Κατοχή προστατεύτηκαν από χριστιανικές οικογένειες και
επεβίωσαν.
«Οι Γερμανοί ξανάρχονται», των Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου
Γιαννακόπουλου, 1948.
Ένας φιλήσυχος οικογενειάρχης μετά τον
Πόλεμο και την Κατοχή στην Αθήνα βλέπει τα εμφύλια πάθη να θεριεύουν και όλοι
να έχουν ξεχάσει το δράμα της Κατοχής. Μια μέρα στον ύπνο του βλέπει ένα όνειρο
πως οι Γερμανοί ξανάρχονται και όλοι αρχίζουν να ξαναζούν την αγριότητα που
ζούσαν, μέχρι πριν λίγα χρόνια.
Διαθέσιμη στο http://www.24grammata.com/?p=17797
«Ο Μεγάλος
Δικτάτωρ», του Τσάρλι Τσάπλιν, 1940.
Στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ένας εβραίος κουρέας (Τσάρλι Τσάπλιν)
τραυματίζεται πολεμώντας για το φανταστικό έθνος της Τομανία και μένει χρόνια,
με αμνησία, σε ένα νοσοκομείο βετεράνων. Όταν επιστρέφει, πολλά έχουν αλλάξει:
Ο Αντενόιντ Χίνκελ (επίσης, ο Τσάπλιν) έχει αποκτήσει απόλυτη δύναμη και έχει
μετατρέψει την Τομανία σε μηχανή πολέμου. Ο Χίνκελ σχεδιάζει να γίνει
Παγκόσμιος Αυτοκράτορας. Λόγω της ομοιότητάς τους, οι δυνάμεις της Τομανίας
μπερδεύουν τον κουρέα με τον τυραννικό Χίνκελ, γεγονός που οδηγεί τον εβραίο
κουρέα να απονείμει δικαιοσύνη απευθύνοντας στους πολίτες μία από τις πιο
συγκινητικές ομιλίες που έχουν αποτυπωθεί σε φιλμ.
«Ψηλά τα χέρια Χίτλερ», του Ροβήρου Μανθούλη,1962.
Δυο
αχώριστοι φίλοι (Θανάσης Βέγγος και Βασίλης Διαμαντόπουλος) προσπαθούν να
επιβιώσουν στην Κατοχή. Χαρακτηριστικοί αντιήρωες, σώζουν από τους Γερμανούς έναν τραυματισμένο αντιστασιακό.
.Σε ένα μπλόκο χάνονται μεταξύ τους κι ο ένας συλλαμβάνεται.
Συναντιούνται ξανά μετά την απελευθέρωση
και θυμούνται το παρελθόν. Κωμικά επεισόδια με δραματικό φόντο. Μια ταινία κωμική και δραματική
ταυτόχρονα.
«Του πολέμου», του Χρήστου Παλληγιαννόπουλου, 1977.
Διαθέσιμη στο Ψηφιακό αρχείο της ΕΡΤ http://www.ert-archives.gr/V3/public/main/page-assetview.aspx?tid=7476&autostart=0
Τηλεταινία βασισμένη σε ομώνυμο διήγημα του
Νίκου Καββαδία με θέμα την ιστορία ενός Έλληνα στρατιώτη στον πόλεμο του 1940,
που βαδίζει στα βουνά της Αλβανίας με το μουλάρι του φορτωμένο με υγειονομικό
υλικό, κουράζεται και ζητά καταφύγιο στο σπίτι ενός γέροντα. Εκείνος αρνείται
να του προσφέρει φιλοξενία, γιατί στο σπίτι του βρίσκεται ο πληγωμένος στο πόδι
γιος του, που συμμάχησε με τους Ιταλούς. Όταν αλλάζει γνώμη και του προσφέρει
στέγη, τροφή και τσίπουρο, η καχυποψία υποχωρεί. Ο Έλληνας στρατιώτης δίνει τις
πρώτες βοήθειες στον τραυματία. Αν και ανήκουν σε διαφορετικές παρατάξεις και
θρήσκευμα η φιλοξενία και η αλληλεγγύη αναδεικνύονται.
«Το κανόνι και τ’ αηδόνι», του Ιάκωβου Καμπανέλλη,1968.
Βραβευμένη
σπονδυλωτή ταινία από τρεις ιστορίες (μια κωμωδία, μια τραγωδία και μια σάτιρα)
με θέμα την Κατοχή και την Αντίσταση (ιταλική, αγγλική-στην Κύπρο και
γερμανική). Συστήνεται η παρακολούθηση της πρώτης και της τρίτης ιστορίας. Στην
πρώτη ιστορία οι κάτοικοι της Σύρου κάνουν πρωτότυπη αντίσταση: Ένα μπουκάλι λάδι, που δίνει ο Ιταλός
διοικητής για να επισκευαστεί το κεντρικό ρολόι της Μητρόπολης, αδειάζει
σταδιακά, αλλάζοντας χέρια. Η δεύτερη ιστορία έχει ως θέμα τον αγώνα των
Κυπρίων κατά των Βρετανών, το 1957. Στην τρίτη ιστορία ένας Έλληνας προσπαθεί
να διώξει από το επιταγμένο σπίτι του έναν γερμανό αξιωματικό. Όταν ο γερμανός
βοηθάει ένα φίλο του Έλληνα που έχει συλληφθεί, οι δύο «εχθροί» γίνονται φίλοι,
και απαρνιούνται την ανθρώπινη λαλιά. Στο τέλος αποχαιρετιούνται με ένα
γάβγισμα όλο θλίψη.
«Ο πόλεμος δεν είναι παιχνίδι».